Dünyanın gözü kulağı aylardır Ukrayna’dan gelen haberlerde.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in emri ile geçtiğimiz yılın Şubat ayında başlayan savaş Ukrayna’nın doğu bölgelerinde son hız devam ediyor.
Bir müddettir Ukrayna ordusunun taarruzuna karşı savunma durumuna geçen Rusya’dan gelen Haber ise dünyanın bir numaralı gündemi olmaya devam ediyor.
Moskova, Ukrayna tarım eserlerinin dünya piyasalarına ulaşmasını sağlayan tahıl muahedesini uzatmayacağını dünyaya ilan etti.
Bu karar ile dünya çapında milyonlarca kişinin hayati kıymete sahip tahıla erişimi riske girerken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları mutabakata ışığının yine doğmasını sağladı.
‘Erdoğan hala umutlu’ başlığını atan Alman Frankfurter Rundschau ‘Rusya, Ukrayna’dan tahıl ihracatına ait muahedeyi durdurdu. Erdoğan muahedeyi kurtarmak istiyor ve müzakereleri duyuruyor’ dedi.
Haberinde Erdoğan’ın körfez tipi öncesinde yaptığı açıklamalara yer veren Alman gazete Türkiye’nin müzakerelere başladığını yazdı.
Al Arabiya ‘Erdoğan, Putin’in tahıl muahedesinin devam etmesini istediğine inandığını söyledi’ başlığı ile okurlarının karşısına çıktı.
Tahıl Koridoru mutabakatı, Türkiye ve BM arabuluculuğunda 27 Temmuz 2022’de imzalanmıştı. Mutabakat gereği Ukrayna’nın Odessa, Çernomorsk ve Yuzhne limanlarından gelen eserler İstanbul Boğazı’nda; BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna’dan heyetlerin şahsen gemiye çıkarak yaptığı kontrollere tabi tutuluyordu.
Haberde ‘Erdoğan, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Rus mevkidaşı Sergei Lavrov’un Pazartesi günü yaptığı görüşme sonrasında mevzuyla ilgili ilerleme kaydedilmesini umduğunu da kelamlarına ekledi’ denildi.
Rusya’nın kararını ‘küresel besin arzına muhtemel bir darbe’ olarak nitelendiren CNN Internatinal muahedenin 2022’de Türkiye’nin katkısı ile yapıldığını hatırlattı.
Stephen Collinson imzalı tahlilde ise Rusya’nın tahılı bir silah olarak kullandığı belirtildi.
Analizde Erdoğan’ın krizin tahlilindeki değerine vurgu yapıldı. 2014-2016 yılları ortasında Dışişleri Bakanlığı’nda siyaset planlama takımında vazife yapan ve şu anda Washington’daki Amerika Katolik Üniversitesi’nde profesör olan Michael Kimmage CNN International’a Türkiye’nin eşsiz bir pozisyonda olduğunu söyledi.
İlk başta 120 gün mühletle yapılan muahede evvel 19 Kasım 2022’de, akabinde 19 Mart 2023’te uzatılmıştı. Birinci imzanın atılmasından beri geçen 355 günde 1004 gemi toplam 1144 sefer yaptı. İstanbul Boğazı’ndan 32.8 milyon ton tahıl taşındı.
Türkiye’nin NATO üyesi olup hem Rusya hem de Ukrayna ile görüşebildiğine vurgu yapan Kimmage, ‘Putin-Erdoğan görüşmesinden evvel bile tahıl mutabakatının yine başlatılmasının çok muhtemel olduğunu düşünüyorum zira bu, Rusya’yı memleketler arası toplumun gözünde bir dereceye kadar koruyor’ dedi.
Al Jazeera ise NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in Türkiye’nin krizde oynadığı role vurgu yaptığı açıklamasını öne çıkardı.
Haberde ‘NATO Türkiye’nin arabuluculuk gayretlerine karşın Rusya’nın Karadeniz tahıl muahedesinden çekilme kararını kınadı’ tabirine yer verildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ‘Türkiye geçişlere müsaade verirse tahıl tedarikini sürdürmeye hazırız’ dedi. Zelenski kelamlarına şöyle devam etti;
‘Korkmuyoruz, tahıl koridorunu kullanmak için gereken her şey yapılmalı’
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Guterres’e tahıl mutabakatının devam etmesini isteyen mektup gönderdiğini de söyledi.
AFP Zelenski’nin açıklamaları sonrası ‘Ukrayna, Karadeniz üzerinden tahıl ihracatına devam etmeye hazırlanıyor’ yorumunda bulundu.